Vải Viscose là gì? Tìm hiểu chi tiết về chất liệu “đa năng” trong ngành thời trang

Trong thế giới dệt may ngày càng đổi mới và phát triển, vải Viscose nổi lên như một lựa chọn lý tưởng nhờ sự kết hợp giữa giá thành hợp lý, cảm giác mềm mại và khả năng thân thiện với môi trường. Tuy không mới, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về chất liệu đặc biệt này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn về vải Viscose – từ nguồn gốc, quy trình sản xuất, ưu nhược điểm cho đến cách sử dụng và bảo quản.

1. Vải Viscose là gì?

Vải Viscose là một loại sợi bán tổng hợp, được sản xuất từ cellulose – một chất có nhiều trong cây cỏ, gỗ và thậm chí cả tảo. Dù có nguồn gốc từ nguyên liệu tự nhiên, vải viscose vẫn cần trải qua nhiều công đoạn xử lý hóa học để chuyển đổi thành sợi dùng trong ngành dệt may. Chính vì vậy, nó còn được gọi là “vải rayon”.

Tên gọi “viscose” bắt nguồn từ tính chất “viscous” (nhớt) của dung dịch cellulose trong quá trình tạo sợi. Chất liệu này mang nhiều đặc tính dễ chịu: mềm như lụa, nhẹ như cotton, và thoáng khí hơn cả polyester – điều khiến nó được yêu thích trong nhiều dòng sản phẩm từ cao cấp đến bình dân.

2. Lịch sử ra đời của vải Viscose

Vải viscose có lịch sử phát triển khá lâu đời, bắt nguồn từ châu Âu thế kỷ 19. Năm 1883, Hilaire de Chardonnet – một nhà khoa học người Pháp – đã tạo ra sợi nhân tạo đầu tiên từ cellulose. Tuy nhiên, chất liệu này dễ cháy và chưa thật sự bền.

Đến năm 1892, ba nhà khoa học người Anh là Cross, Bevan và Beadle đã cải tiến quy trình sản xuất bằng cách sử dụng dung dịch kiềm hòa tan cellulose, từ đó tạo nên sợi viscose an toàn và dễ ứng dụng hơn. Đến năm 1905, viscose chính thức được sản xuất đại trà, mở ra kỷ nguyên mới cho ngành dệt may.

3. Quy trình sản xuất vải Viscose

Mặc dù nguyên liệu chính là tự nhiên, nhưng để tạo ra vải viscose, cần một quy trình sản xuất công nghiệp khá phức tạp. Cụ thể gồm các bước sau:

Bước 1: Nghiền gỗ thành bột cellulose

Gỗ từ cây thông, bạch dương,… được chọn lọc kỹ càng rồi nghiền thành bột mịn để lấy phần cellulose.

Bước 2: Hòa tan cellulose

Bột cellulose sau đó được hoà tan trong dung dịch natri hydroxide, tạo ra dung dịch sệt – chính là “viscose”.

Bước 3: Kéo sợi

Dung dịch viscose được ép qua các lỗ nhỏ để tạo thành sợi dài, sau đó được rửa sạch để loại bỏ hóa chất dư thừa.

Bước 4: Dệt vải

Sợi cellulose được dệt thành vải bằng nhiều phương pháp: dệt kim, dệt thoi, hoặc công nghệ hiện đại tuỳ vào sản phẩm cuối cùng.

4. Ưu điểm và nhược điểm của vải Viscose

Ưu điểm:

• Giá thành rẻ: Nguyên liệu phổ biến và quy trình sản xuất không quá đắt đỏ giúp viscose có mức giá cạnh tranh.

• Thấm hút mồ hôi tốt: Viscose có thể hấp thụ đến 90% độ ẩm, giúp người mặc luôn cảm thấy mát mẻ, khô thoáng.

• Mềm mại và mịn màng: Tạo cảm giác dễ chịu, phù hợp cho cả đồ mặc trong lẫn đồ ngủ, dạ hội.

• Dễ nhuộm màu, lên màu đẹp: Giúp tạo ra sản phẩm đa dạng màu sắc, thời trang.

• Dễ thiết kế và may mặc: Chất vải linh hoạt, dễ cắt may, phù hợp cho nhiều kiểu dáng quần áo.

• Thân thiện môi trường hơn sợi tổng hợp: Có thể phân hủy sinh học nếu được xử lý đúng cách.

Nhược điểm:

• Ảnh hưởng hệ sinh thái: Việc khai thác gỗ không kiểm soát có thể làm suy giảm rừng nguyên sinh.

• Sử dụng hóa chất độc hại: Một số hóa chất như axit sunfuric, carbon disulfide có thể gây ô nhiễm nếu xử lý sai cách.

• Dễ nhăn, co rút khi giặt: Đặc biệt nếu giặt bằng máy hoặc vắt mạnh.

• Dễ cháy: Cần tránh xa nguồn nhiệt cao hoặc lửa.

• Khó bảo quản: Kỵ nước, dễ phai màu dưới ánh nắng mạnh.

5. Ứng dụng của vải Viscose trong đời sống

Trong ngành dệt may:

• Quần áo: Từ sơ mi, váy dạ hội, đồ ngủ đến đồ thể thao.

• Phụ kiện: Khăn choàng, túi xách, ví cầm tay,…

Trong các ngành công nghiệp khác:

• Ngành giấy: Sản xuất giấy bóng kính, giấy in.

• Thực phẩm: Dùng làm vỏ xúc xích ăn được.

• Ô tô & xây dựng: Dây đai an toàn, vật liệu cách nhiệt, vật liệu chống cháy,…

6. Hướng dẫn vệ sinh và bảo quản vải Viscose

Vì đặc tính nhạy cảm với nhiệt và độ ẩm, vải viscose cần được chăm sóc đúng cách để giữ được độ bền và thẩm mỹ.

Khi giặt:

• Ưu tiên giặt tay: Dùng nước lạnh và xà phòng dịu nhẹ.

• Không vắt mạnh: Vắt nhẹ bằng tay, tránh làm nhăn và giãn vải.

• Nếu giặt máy: Dùng chế độ giặt nhẹ, tốt nhất nên để trong túi giặt.

Khi phơi:

• Phơi nơi thoáng mát: Tránh ánh nắng trực tiếp làm phai màu.

• Tránh dùng máy sấy: Nhiệt độ cao làm vải co rút.

Khi ủi:

• Ủi ở nhiệt độ thấp: Nên dùng bàn ủi hơi nước hoặc đặt lớp vải mỏng lên trên khi ủi trực tiếp.

Vải viscose không chỉ là một chất liệu phổ biến mà còn là một biểu tượng của sự giao thoa giữa thiên nhiên và công nghệ. Với đặc tính mềm mại, thấm hút tốt và dễ thiết kế, nó là lựa chọn lý tưởng cho các sản phẩm thời trang và tiêu dùng. Tuy nhiên, việc sử dụng và sản xuất vải viscose cần được kiểm soát chặt chẽ để bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.

Nếu bạn đang tìm một loại vải đẹp, thoải mái mà vẫn tiết kiệm – viscose chắc chắn là một cái tên đáng để cân nhắc!